Asbest minder gevaarlijk dan gedacht?
Afgelopen week sprak de tweede kamer met staatssecretaris van Ark (SZW) over de asbestvisie van het kabinet. Hierbij kwam het zojuist uitgebrachte onderzoek naar voren van TNO, Universiteit van Utrecht, Radboud universiteit en Crisislab.
In het onderzoek wordt bekeken wat de blootstellingsrisico’s zijn in de volgende situaties:
- Risico’s voor de brandweer en de omgeving in het geval van een brand bij een asbesthoudend gebouw.
- Bewerking van niet hechtgebonden asbesthoudende plafondplaten door installateurs, saneerders en installateurs.
- Wonen in woningen waarin asbest is vewerkt.
- Werken in ruimten waar asbesthoudende toepassingen aanwezig zijn.
- Verwijderen van asbestdaken door saneerders en particulieren.
Beroepsmatig werken met asbest
Zoals verwacht zijn de gezondheidsrisico’s bij beroepsmatige werken met asbest het hoogst. Het gevaarlijkst is het scenario van de asbestsaneerder die zonder persoonlijke bescherming dagelijks plafondplaten met niet-hechtgebonden asbest sloopt. Hierbij is het risico op kanker op lange termijn zeer hoog. De huidige strenge beleid voor dit soort situaties is dus terecht.
Een veel geringer risico loopt bijvoorbeeld de installateur die enkele malen per maand per ongeluk in een asbesthoudende plaat boort. De risico’s bij dit soort situaties is gelijk of iets hoger dan wat het maximaal toelaatbaar risico (MTR) wordt genoemd. Kleine maatregelen zoals stofafzuiging op de boormachine zouden hier voldoen.
In alle andere scenarios zijn risico’s lager dan het MTR of het VR (lager dan het streefniveau voor gezondheidsrisico’s) en zijn beschermingsmaatregelen daarmee niet noodzakelijk. Het gaat hier om situaties zoals brand, wonen of werken in een gebouw met asbest en het verwijderen van asbestcementdaken.
Deze laatste conclusie was voor Alfred Jansen van LTO-Nederland dan ook een reden om te pleiten voor het zelf mogen saneren van de asbestdaken in de agrarische sector. Zoals bekend zijn asbestdaken vanaf eind 2024 verboden en met name voor veel boeren dreigt dit een grote kostenpost te worden. In tegenstelling tot particulieren moeten zij hiervoor gecertificeerde asbestverwijderaars inhuren.
Niet beroepsmatig
Gezondheidsrisico’s voor niet beroepsmatig blootgestelden zijn in het algemeen nog lager. Het gaat bijvoorbeeld omwonenden van een brand of bewoners van woningen die incidenteel worden blootgesteld aan asbest wanneer zij bijvoorbeeld in boren in aanwezig asbesthoudend materiaal of dit verwijderen.
Conclusie
De onderzoekers willen een publiek debat over de redelijkheid van het Nederlandse asbestbeleid en een aantal maatregelen zoals een risico gedreven meetstrategie; Bij een verondersteld laag risico kan er met minder metingen worden volstaan dan in een situatie waar bij voorbaat kan worden verwacht dat het risico potentieel is verhoogd.
Ook wordt er gepleit voor proportionele beschermingsmaatregelen omdat de huidige rigide maatregelen in bij een aantal situaties overbodig zijn.
Wanneer de regels voor asbestsanering worden aangepast, kan dat de landbouwsector en de woningcorporaties tientallen miljoenen euro’s aan kosten schelen.
Bronnen
Asbestdaken eind 2024 verboden